Türkiye’de yaşayan iki Uygur Türkü, Mahmut İnayet ve Erkin Abduveli’nin Çin’e iade edilmesine yönelik mahkeme kararı büyük tartışmalara yol açtı. İstanbul 16. ve 18. İdari Mahkemeleri, “zulme maruz kalacaklarına dair somut maddi delil bulunmadığı” gerekçesiyle iade kararını onayladı.
Bu karar, insan hakları örgütleri ve Uygur diasporası tarafından büyük tepkiyle karşılandı. Çin’in Sincan Uygur Özerk Bölgesi’nde Uygurlara yönelik insan hakları ihlalleriyle ilgili uluslararası kamuoyunda uzun süredir ciddi endişeler dile getiriliyordu. Uluslararası Af Örgütü ve Human Rights Watch gibi kuruluşlar, Çin’e iade edilen Uygurların işkence, zorla çalıştırma ve baskıya maruz kaldığını rapor etmişti.
TÜRKİYE-ÇİN ANLAŞMASI GÜNDEMDE
Türkiye ile Çin arasında 2017 yılında imzalanan suçluların iadesine ilişkin anlaşma, henüz TBMM tarafından onaylanmamış olmasına rağmen Uygurlar arasında endişeye neden oluyor. Türkiye daha önce Uygur Türklerini Çin’e iade ettiği yönündeki iddiaları reddetmişti. Ancak son karar, bu konuda yeni soru işaretleri doğurdu.
TEPKİLER VE ENDİŞELER
Türkiye’deki Uygur topluluğu ve insan hakları savunucuları, mahkeme kararının geri alınması ve Uygur Türklerinin güvenliğinin sağlanması çağrısında bulundu. Sosyal medyada #UygurlarıTeslimEtme etiketiyle birçok paylaşım yapılırken, konuyla ilgili yetkililerden resmi bir açıklama bekleniyor.
Türkiye’nin Uygur meselesindeki tutumu, hem insan hakları açısından hem de uluslararası diplomasi bağlamında yakından takip edilmeye devam ediyor.