Son yıllarda sık sık tartışmalı sonuçlarıyla ve politikleştiği yolundaki görüşlerle gündeme gelen Eurovision Şarkı Yarışması bu sene de İsrail’in ikinciliği ve akabinde başlayan tartışma ile konuşuluyor.

İsrail 7 Ekim 2023 tarihinden bu yana Filistin/ Gazze’ye yaptığı saldırılarla tüm dünyada büyük tepki toplamaya devam ediyor. 2022 yılında Ukrayna ile girdikleri savaş yüzünden Rusya’nın Eurovision’dan diskalifiye edilmesine karşın İsrail’in bu ve benzeri bir yaptırıma tabi tutulmaması katılımcı ülkeleri kızdırırken ülkenin bütün bu yaşananlara rağmen son iki senedir yarıştığı yarı finallerin ve büyük finalin halk oylamasında birinci çıkması da tepkiyle karşılanıyor.

Bu yılki yarışmada Yuval Raphael tarafından seslendirilen ” New Day Will Rise” adlı şarkıyla temsil edilen İsrail final gecesinin sonunda jüri ve halktan gelen oylarla toplamda 357 puana ulaşmış 436 puanla birinciliği kazanan Avusturya’nın ardından ikinci gelmişti. Bu durum katılımcı ülkeler arasında büyük tepkiyle karşılanırken en sert tepki ise yarışmanın büyük beş ülkelerinden biri olan İspanya’dan geldi.

İSPANYA’DAN OY DAĞILIMI İNCELEMESİ TALEBİ 

Gazze’ye yönelik saldırıları yoğun şekilde süren İsrail’in yarışmadan men edilmesini talep eden İspanya’nın devlet televizyonu RTVE, EBU yetkililerinden halk oylamasının geçerliliğinden şüphe duyduklarını belirterek, oy dağılımının detaylı incelenmesi talebinde bulundu.

İspanya Başbakanı Pedro Sanchez de İsrail’in Eurovision Şarkı Yarışması gibi uluslararası yarışmalardan ve etkinliklerden men edilmesi gerektiğini ifade ederken yaptığı açıklamada; “3 yıl önce Rusya’nın Ukrayna’yı işgali başladığında ve Ukrayna, Rusya’nın uluslararası yarışmalardan çekilmesini ve yakın zamanda Eurovision’da gördüğümüz gibi yarışmaya katılmamasını talep ettiğinde kimse şaşırmamıştı. İsrail için de şaşırmamalı. İsrail de katılmamalı çünkü kültürde çifte standarda izin veremeyiz.” sözlerine yer verdi.

ÜLKELERİN YAYINCI KURULUŞLARINDA ”ŞEFFAFLIK” ŞÜPHESİ

İspanya’nın yanı sıra Hollanda, İrlanda, Belçika ve Slovenya’nın yayıncı kuruluşları EBU’nun halk oylamasındaki “şeffaflığından” duydukları endişe ve şüpheyi dillendirirken endişe duyduklarını ifade ederken, Eurovision’a katılan bazı temsilciler de İsrail’in yarışmayı ikinci sırada tamamlamasını “adaletsiz” bulduklarını söylediler.

Hollanda’da kamu yayın kuruluşları AVROTROS ve NPO, yayımladıkları ortak açıklamada, yarışmaya jeopolitik gerginliklerin dahil edildiğini, bu konuyu EBU ve diğer ülkelerle “masaya yatırmak” istediklerini vurgularlarken yarışma süresince Filistin’e desteğini esirgemeyen  Belçika’nın VRT televizyonu da halk oylamasının şeffaflığı konusunda şüphelerini dile getirerek, EBU’nun bu sorunları dikkate almaması durumunda Eurovision Şarkı Yarışması’na katılımlarını gözden geçireceklerini açıkladı.

Slovenya devlet televizyonu RTVSLO ise halk oylamasına ilişkin endişelerini paylaşırken, İrlanda Radyo Televizyonu (RTE) halk oylaması sistemi ve İsrail’in katılımına ilişkin görüşme talep etti.

KATILIMCILARDAN DA TEPKİ VAR

İsrail’in aldığı bu sonuç sadece yayıncı kuruluşları değil bu senenin katılımcılarının da büyük tepkisini çekmiş durumda. Finlandiya adına yarışıp yarışmada 11. olan Erika Vikman konuyla ilgili ”İsrail’in oyları “manipüle” ettiğini belirterek, “Bunun çok haksız olduğunu düşünüyorum.” derken Belçika’yı temsil eden Red Sebastian da yarışmanın siyasete dönüşmesinden üzüntü duyduğunu belirterek “Bence tüm ülkeler ve ilgili taraflar bir araya gelip İsrail’in katılımı üzerine bir tartışma başlatmalı.” ifadesini kullandı.

Belçika’nın 2016 yılındaki temsilcisi Laura Tesoro ise ülkesinden İsrail’e 12 tam puan çıkmasını Filistin’de çocuklar ölüyor ve biz Eurovision’da İsrail’e 12 puan veriyoruz. Delilik. Aylardır açlıktan ölen çocukların, insanların görüntülerini izliyoruz. ve sonra biz böyle bir şey yapıyoruz.” sözleriyle eleştirdi.

İsrail’in hemen ardından 1 puan farkla üçüncülüğü kazanan Estonya temsilcisi Tommy Cash’ten ise Keşke o 1 puanı alabilseydik. İş biraz siyasete kaydı.” değerlendirmesi geldi.

EBU’DAN YANIT VAR

Tüm bu iddialara, tepkilere ve açıklamalara EBU’dan (Avrupa Yayıncıları Birliği) cevap gecikmedi. EBU konuya dair yaptığı açıklamada halk oylamasının “dünyanın en gelişmiş sistemi” ile yapıldığını öne sürerken gelen endişeleri kabul ettiğini de sözlerine ekledi. EBU yarışmanın geleceği için üye yayıncı kuruluşlarla görüşeceğini de paylaştı.