Kitap dünyasının çok engin ve birbirinden farklı kulvarlarda, çok değişik kalemler ile eserlerin olduğu inkar edilemez bir realite. Öyle ki, bunlar, spesifik olarak belli bir alan veya meslek grubunu temsilen ortaya çıkan ürünler olmayıp bilim, din, edebiyat, spor gibi birçok kolda aşikar olabiliyorlar. Bununla beraber, ağırlıkta olarak edebiyata dayalı yazılar kaleme aldığım bu kültür-sanat köşemde, bu hafta ise edebi değeri olan ilginç bir kitaptan bahsetmeyi makul görüyorum. Gayet tabii, kitabın basılı nüshasının satın alınıp okunması daha doğru olacağından, burada kitabın özetini sunmayı düşünmüyor, sadece amacı, konusu ve yapısından söz ederek okuyucuya bilgi vermek istiyorum. Nitekim belki verilen bu naçizane fikir, kimi okurların hoşuna gidecek ve zihninde yeni bir ögenin çiçekler misali filizlenmesine vesile olacak.
Sosyolojinin önemli alanlarından birisi de göç olmaktadır. Biraz cinsiyet eşitliği, sosyoekonomi gibi daha popüler sosyoloji temalarına nispeten daha spesifik bir saha olduğunu düşünmek mümkün olsa da, özellikle küreselleşen ve nüfusun hızla arttığı günümüz dünyasında bu sahanın daha da önem kazandığını söyleyebiliriz. Öyle ki, İstanbul’un önemli akademilerinden olan Beykent Üniversitesi’nin master programları içinde bu sene başında, Göç Çalışmaları adlı bir bölümün açılması da manidar bir emsal olarak yorumlanabilir. Meselenin ne denli güncel olduğunun, küçük bir örneği olarak da yorumlanabilir. Hal böyle iken bu konuda yazılan kitaplara da göz atmakta, bir basın organında bunlarla kamuoyunu bilgilendirmekte yarar var. Bu hafta önereceğim kitabın adı Göçün Beyin ile Yolculuğu Uluslararası Göç ve Beyin Göçü Üzerine. Ankara merkezli bir yayınevi olan Zet Akademik Yayıncılık’tan çıkan bu yapıt, yüzlerce basılı ve dijital kaynaktan da istifade edilerek hazırlanmış, göç sosyolojisi ile alakalı akademik bir eser olarak karşımıza çıkıyor. Akademik olmasına karşılık, yazarın akıcı ve samimi lisanıyla kamusal alandaki okuyucu ile de buluşmaya müsait bir dokuya evriliyor. Sosyolog olmasının haricinde arkeolog ve edebiyatçı da olan Prof. Dr. Derya Berrak, bu spesifik ve uzmanlık gerektiren çalışmasında ise, göçü tikel ve ulusal bir şekilde ele almayıp tümel ve enternasyonal bir biçimde işliyor. Öyle ki, son yıllarda, hem halkın hem geleneksel medyanın gündeminde yer eden “genç mezunların yurt dışına göç etmeleri şeklinde” değil geri kalmış ülkeler, gelişmekte olan ülkeler ve gelişmiş ülkeler arasındaki göç ilişkilerini tahlil ediyor. Tıp gibi çeşitli mesleklerin ülkelerin güç yarışı ve rekabetlerindeki sembolik önemlerini de masaya yatırıyor. Bununla beraber, devletlerden, şirketlerden ve global önem teşkil eden çeşitli kuruluşlardan da bahsediyor. Bu kombinasyon doğal olarak, uluslararası bir portre sunarak, okuyucuyu karşılaştırmalı düşünmeye teşvik ediyor.
Kitapta, göçün, salt negatif bir paradigma ile işlenmiyor olması ve olumsuz tarafları gibi artılarına da değinilmesi ise bilimsel nesnellik ile izahı yapılabilecek bir ince ayrıntı olarak değerlendirilebilir. Yazar, kitabında güncel bir meseleyi bilimsel ve enternasyonal bir perspektifte ele alıyor. Kitap boyu süren rasyonalist ve objektivist akışı, nihai kısımda duygusal ve subjektif bir metinle de entegre ederek, natüralist bir çalışmayı tamamlıyor. Göç konusunu merak eden, güncel olarak bu temada yazılmış kitap arayan mevcut ise engin bir bilgi kaynağı olan bu kitabı tasviye etmek kabil olmaktadır. Mutlu haftalar. Şimdiden iyi bir yılbaşı dilerim siz değerli okuyuculara.